Post HBO cursus over de aanpak van probleemgedrag in het basis- en voortgezet onderwijs
Herken jij als onderwijsprofessional dat er veel kinderen zijn met externaliserend (probleem)gedrag? Deze leerlingen komen vaak niet optimaal tot leren. Of ze hebben vaak conflicten met leerkrachten of medeleerlingen.

Leerlingen met externaliserend (probleem)gedrag hebben soms een diagnose als ADHD, ODD en ASS maar soms ook niet. Niet elke leerling reageert hetzelfde op een situatie, net als ook niet elk kind met dezelfde psychopathologie hetzelfde op reageert een situatie.
Hoe komt het dat een leerling reageert zoals hij doet? Vaak kunnen we het beter begrijpen als we verder kijken dan het zichtbare gedrag of de ‘sticker’.

In deze cursus kijken we naar hoe we de leerling beter kunnen begrijpen. We kijken voorbij het gedrag door op zoek te gaan naar (andere) factoren die het gedrag oproepen of in stand houden. Door bijvoorbeeld naar executieve functies te kijken.
Hierbij gaan we ervan uit dat een kind eerder geneigd is iets te doen, als hij dit zelf wil of bedenkt. Intrinsieke motivatie dus.
Hoe bereik je dit? Daarvoor krijg je tijdens de cursus handvatten. Handvatten om het gesprek met leerlingen aan te gaan, hen eigenaarschap te geven over hun leerproces.
Je leert kinderen coachen in plaats van begeleiden. Hiervoor krijg je verschillende gesprekstechnieken aangereikt, die we ook volop gaan oefenen.
Tenslotte leer je wat je (in de klas) kunt doen om het storende gedrag te verminderen. Bijvoorbeeld door middel van Postive Behavorial Support (PBS). Goed onderwijs is de allerbeste preventie om gedragsproblemen te voorkomen.

Deze cursus is bedoeld voor zorgcoördinatoren, leerkrachten, intern begeleiders, gedragsspecialist en beginnende orthopedagogen die werken in het (speciaal) basisonderwijs.

Kernpunten:

• kennis van de psychopathologie en oorzaken van de meest voorkomende externaliserende gedragsproblemen;
• kennis van de voornaamste executieve functies en deze kennis in kunnen zetten interventies in de klas;
• heb je handvatten om het pedagogisch handelen van leerkrachten waar nodig te versterken;
• kennis van de algemene principes en mogelijke interventies vanuit Positive Behavior Support;
• weet je hoe je PBS kan toepassen in de klas en heb je hiermee geoefend;
• ken je de theorie rondom groepen toepassen als handvat voor gedragsmodificatie;
• de transitie maken naar de rol van een coach die eigenaarschap van de verandering bij de leerling en/of collega’s laat;
• actief luisteren leren inzetten als middel om probleemgebieden te verhelderen;
• cursus wordt puur aangeboden als incompany
• efficiënte cursus: 4 uur online en 20 uur klassikaal.

Prijs inclusief:

• toegang tot de online leeromgeving van PAO
• uitgebalanceerde mix van klassikaal, online en informeel leren (blended learning)
• geaccrediteerd certificaat
• uitgebreide lunch

Dag 1: De leerling en zijn gedrag centraal

• herkennen van probleemgedrag en inzicht over de oorzaken van probleemgedrag
• het breed en meervoudig bekijken van probleemgedrag
• toepassen meervoudig risicomodel en passende interventies bij probleemgedrag
• de psychopathologie beschrijven van de meest (externaliserende) gedragsproblemen
• hoe psychologische functies zich verhouden tot de executieve functies
• EF bij leerlingen versterken om gedragsproblemen te verminderen

Dag 2: De leerkracht en PBS centraal 

• het goed vormgeven van de leerkracht zijn pedagogisch handelen
• preventief handelen om gedragsproblemen te voorkomen
• curatief handelen om met gedragsproblemen om te gaan
• kennis en het kunnen toepassen van positive behavoir support
• het inzetten van de leerkracht als tool voor gedragsverandering

Dag 3: Coachen centraal

• terugkoppeling thuisopdracht gespreksvaardigheden: feedback op beeldmateriaal
• het gehele proces en het doel van coaching
• toepassen van een aantal coaching methodieken
• gespreksvaardigheden voor hulpverleners
• reflectie op eigen coachingsvaardigheden
• integratie, evaluatie en afsluiting

Werkwijze
De cursus is opgebouwd uit drie onderdelen: 21 uur huiswerkuren, 4 online cursusuren en 20 klassikale cursusuren.

Literatuur
We laten je ruim voor de startdatum van de cursus via onze online leeromgeving weten over welke boeken je moet beschikken. Naast de aan te schaffen literatuur vind je in de online leeromgeving ook eventuele aanvullende artikelen, het cursusprogramma en voor elke bijeenkomst de voorbereidende opdrachten.

Tijdsinvestering en doorlooptijd
We werken vanuit de expertise van de docent en de vanuit ervaring en kennis van de cursisten. Theorie bieden we zowel online als klassikaal aan zodat we tijdens de cursusdagen verdieping kunnen opzoeken en discussiëren over de koppeling van theorie aan praktijk. De cursisten oefenen in kleine groepen met eigen casuïstiek. Tijdens de cursus worden gespreksvaardigheden geoefend. Ook wordt er gevraagd om in de eigen praktijk te oefenen en kort beeldmateriaal mee te nemen naar de bijeenkomst.

Cursisten lezen literatuur en doen online en in de praktijk opdrachten. De tijdsinvestering hiervoor is ongeveer 8 uur.

Zorgcoördinatoren, gedragsspecialisten, leerkrachten werkzaam in het (basis/voorgezet) onderwijs die zich willen toeleggen op het coachen van leerlingen met speciale onderwijsbehoeften en/of het coachen van leerkrachten bij het omgaan met speciale onderwijsbehoeften. De cursus is geschikt voor hbo’ers en startende psychologen en pedagogen.