Behandeling van perinataal trauma en verlies

Werken aan herstel en hechting met EMDR, cognitieve gedragstherapie en het lichaam. Er is steeds meer aandacht voor de emotionele impact van zwangerschap en geboorte op het leven van een vrouw en haar partner. 10 Tot 20% van de vrouwen ontwikkelt psychische klachten in deze kwetsbare periode. Aan deze klachten kunnen traumatische ervaringen of een verlies ten grondslag liggen.

Als vrouwen eenmaal de stap hebben gezet naar hulp, dan is het voor velen van hen belangrijk dat de behandelaar affiniteit heeft met en kennis heeft van perinataal trauma en verlies. Werk jij in de basis- of specialistische GGZ? Dan is het waardevol om nascholing te volgen op het gebied van perinatale psychotherapie zodat er een ruim aanbod van gespecialiseerde praktijken voorhanden is waar (zwangere) vrouwen met hun baby en partner terecht kunnen.

In deze specialistische nascholing leer je hoe je vrouwen kunt behandelen die trauma en verlies hebben meegemaakt in de aanloop naar een zwangerschap, in de zwangerschap, rondom de bevalling of in de kwetsbare fase na de geboorte van hun baby.

We gebruiken daarbij cognitieve gedragstherapie en EMDR, maar hebben ook aandacht voor lichaamsgerichte interventies en hechtingsgerichte oefeningen.

In de cursus neemt de therapeutische relatie een belangrijke plaats in en komt het gehele behandelproces aan bod: van de intake en het opstellen van een behandelplan, tot het uitvoeren van de behandeling en het voorbereiden op een nieuwe bevalling.

De nascholing richt zich op de behandeling van de vrouw, maar er is ook aandacht voor de (ongeboren) baby en de partner.

Lees hier het interview met Simone over de behandeling van perinataal trauma: ‘Het is heel bijzonder om in deze mooie, maar ook kwetsbare fase een tijdje mee te mogen lopen’. 

Kernpunten:

• behandelen van perinataal trauma en verlies met EMDR, CGT en lichaamsgerichte interventies;
• met aandacht voor de hechtingsrelatie tussen moeder en baby;
• naast aandacht voor behandeling ook aandacht voor specifieke kenmerken van de doelgroep; de therapeutische relatie en het opstellen van een behandelplan;
• online leer je de theorie, klassikaal ligt de focus op oefenen, casuïstiek en samen leren;
• docent met veel ervaring en dus praktijkcasussen over behandeling bij psychische klachten rondom zwangerschap en geboorte.

Prijs inclusief:

• toegang tot de online leeromgeving van PAO;
• uitgebalanceerde mix van klassikaal, online en informeel leren (blended learning);
• geaccrediteerd certificaat;
• uitgebreide lunch.

Studiebelasting: 

• Klassikale uren | 20,25 uur
• E-learning | 6 uur
• Zelfstudie | 18 uur

Bijeenkomst 1 |  Werken met zwangere en pas bevallen vrouwen en hun gezin. Van intake tot behandelplan. Met aandacht voor de therapeutische relatie en het reguleren van moeilijke gevoelens.

Na afloop van de e-learning….

• ken je de doelgroep: je herkent kwetsbaarheden kenmerkend voor de zwangerschap; je kunt een aantal (medisch) ingrijpende ervaringen in de perinatale levensfase opsommen;
• kun je het biopsychosociale model hanteren bij het kijken naar perinatale psychische klachten en dit model combineren met een cognitief gedragstherapeutische denkkader;
• ken je de belangrijkste psychische stoornissen in de perinatale levensfase en kun je onderscheid maken tussen deze stoornissen;
• kun je verschillende screeningslijsten benoemen om in te zetten;
• begrijp je wat de algemene behandeldoelen zijn bij perinataal trauma en verlies en bij het werken met deze doelgroep.

Na afloop van de cursusdag…

• kun je de Holding-principes gebruiken en jouw therapeutische houding afstemmen op de behoeften van een zwangere of pas bevallen vrouw;
• kun je aandachtspunten voor het intakegesprek beschrijven;
• kun je psycho-educatie geven over (het waarom van) de symptomen die een vrouw of partner ervaart;
• kun je een zelfregulatie-oefening inzetten bij een zwangere cliënt en heb je daarbij aandacht voor de ongeboren baby.
• kun je de Vier Kerntaken waar ouders voor staan na perinataal trauma of verlies uitleggen en a.d.h.v. deze kerntaken een behandelplan opstellen.

Bijeenkomst 2 | Behandeling van Bevallingsgerelateerde PTSS en Fear of Childbirth.

Na afloop van de e-learning…

• kun je de etiologie, het klinisch beeld en de wetenschappelijke bevindingen m.b.t. bevallingsgerelateerde PTSS en Fear of Childbirth (FoC) beschrijven.
• ken je de (mogelijke) gevolgen van bevallingsgerelateerd trauma op moeder, baby en partner;
• kun je de laatste wetenschappelijke inzichten over EMDR in de zwangerschap en postpartumperiode in eigen woorden vertellen;
• ken je de belangrijkste screeningsinstrumenten.

Na afloop van de cursusdag….

• kun je op basis van de Vier Kerntaken een behandelplan opstellen;
• kun je een goede targetselectie maken voor de EMDR behandeling;
• kun je de ongeboren baby betrekken bij de EMDR behandeling;
• kun je verschillende (cognitieve) interweaves / interventies toepassen;
• kun je de EMDR-sessie afsluiten met een positieve imaginatie; k
• kun je met je cliënt een gebruiksaanwijzing schrijven ter voorbereiding op de volgende bevalling.

Bijeenkomst 3 | Behandeling van (gecompliceerde / traumatische) rouw na (dreigend) perinataal verlies.

Na afloop van de e-learning….

• kun je de impact van een vroeggeboorte en wat ouders doormaken op de NICU beschrijven;
• kun je de ervaren problemen van ouders bij thuiskomst met hun prematuur geboren baby uitleggen;
• kun je uitleggen welke verliezen er plaats kunnen vinden in de perinatale levensfase met de daarbij horende specifieke uitdagingen voor ouders;
• herken je (acute) rouw, geïntegreerde rouw, traumatische rouw en de verschillen tussen gecompliceerde rouw en een depressie;
• kun je de invloed van de gehechtheidsstijl van de ouders op het omgaan met perinataal verlies in eigen woorden uitleggen;
• weet je welke moeilijkheden ouders ervaren bij een zwangerschap na eerder verlies van een baby.

Na afloop van de cursusdag….

• kun je ouders met ‘’rauwe’’ rouw beter begrijpen en aansluiten bij hun behoeften;
• kun je een cognitieve interventie inzetten om schuldgedachten uit te dagen;
• ben je in staat om een ondermijnende schuldinducerende ‘’stem’’ met een meerstoelen interventie te begrenzen;
• kun je interventies toepassen bij het doorbreken van vermijding;
• kun je een experiëntiële oefening inzetten om een zwangere vrouw te helpen rouw en hechting als twee gezonde processen naast elkaar te laten bestaan.

Werkwijze

Deze cursus bestaat uit drie klassikale cursusdagen. Daarnaast maakt een uitgebreide online leeromgeving onderdeel uit van de nascholing.

In deze online leeromgeving bereid je elke cursusdag voor met een e-learning. Je doet zo nieuwe kennis op en activeert de kennis die je al hebt. Zo krijg je bijvoorbeeld vragen om jouw eigen leerdoelen duidelijk te maken. De nadruk ligt echter op de theorie. Voor elke cursusdag bekijk je een presentatie, waarmee je een theoretisch fundament legt voordat je naar de cursusdag komt.

Klassikaal staat vervolgens het oefenen met deze kennis en het samen met je medecursisten eigen maken van nieuwe vaardigheden centraal. We werken daarbij veel met casuïstiek uit de praktijk van de docent én met jouw eigen casuïstiek. Daarbij komt het hele proces, van intake, het maken van een behandelplan, het uitvoeren van een behandeling, tot aan de voorbereiding op een nieuwe bevalling aan bod.

Na afloop van de cursusdag ga je het geleerde in jouw praktijk brengen. Jouw ervaringen in de praktijk nemen we dan weer mee tijdens de volgende cursusdag. Zo versterken we de verbinding tussen theorie en de praktijk.

Voor elke cursusdag moet je uitgaan van een voorbereiding van ongeveer 2 uur elearning en 6 uur literatuur lezen en toepassen in jouw praktijk.

Literatuur
We laten je ruim voor de startdatum van de cursus via onze online leeromgeving weten over welke boeken je moet beschikken. Naast de aan te schaffen literatuur vind je in de online leeromgeving ook eventuele aanvullende artikelen, het cursusprogramma en voor elke bijeenkomst de voorbereidende opdrachten.

Deze specialistische nascholing is geschikt voor GZ-psychologen, klinisch psychologen, systeemtherapeuten, orthopedagoog-generalisten, IMH-specialisten, verpleegkundig specialisten en psychotherapeuten (vrijgevestigd of werkend bij een GGZ-instelling) die zich willen verdiepen in deze doelgroep.

Je hebt een door de VEN erkende EMDR-basiscursus gevolgd en beschikt over basiskennis cognitieve gedragstherapie.

Het is daarbij een sterke pré als je op dit moment cliënten behandelt (of behandeld hebt) met perinatale problematiek, zodat je wat je leert direct kan koppelen aan jouw praktijk. Voor het toepassen van de opdrachten is het belangrijk dat je, zeker als je momenteel geen cliënt met perinatale problematiek ziet, traumagerichte behandelingen uitvoert.

Als je zelf een kindje verwacht of nog niet zo lang geleden bent bevallen kan het programma confronterend zijn. Overweeg goed of je de cursus nu wil/kan volgen of deelname uitstelt tot een ander moment.