Postacademische vervolgcursus VGCt: behandeling van cliënten met persoonlijkheidsproblematiek of as-1-problematiek (50 uur)
Schematherapie is een behandelvorm die ontwikkeld is door Jeffrey E. Young en zijn collega’s voor mensen met persoonlijkheidsproblematiek. Het uitgangspunt is dat ieder kind dezelfde basisbehoeften heeft. In de interactie tussen het kind, met zijn eigen temperament en aanleg en zijn omgeving kan stagnatie in de ontwikkeling ontstaan als zich beschadigende omstandigheden voordoen of er onvoldoende respons is op datgene wat het kind nodig heeft. Deze stagnatie kan leiden tot de ontwikkeling van persoonlijkheidsproblematiek in de volwassenheid. De volwassene is dan onvoldoende in staat de taken des levens aan te gaan en uit te voeren, de coping schiet tekort.

De behandeling met Schematherapie richt zich op het herkennen van de eigen ‘valkuilen’ en het herkennen en kunnen reageren op de eigen behoeften. Er wordt een cesuur aangebracht tussen wat in het verleden heeft plaats gevonden en wat nu nodig is: het vergroten van vaardigheden met als uiteindelijk doel de ontwikkeling van ‘de Gezonde Volwassene’.

Schematherapie richt zich op het ontwikkelen van de ‘Gezonde Volwassene’, het vervullen van de basisbehoeften binnen realistische grenzen. De gehele cursus door is dit het leidend principe. In de kindertijd zijn basisbehoeften onvoldoende vervuld als gevolg van onaangename frustratie, traumatisering, verwenning, of identificatie. De cliënt heeft een coping ontwikkelt waarmee hij onvoldoende zorg heeft voor zijn emotionele huishouding zich uitend in gedrag dat ongewenst (in de zin van slechte zelfzorg), beschadigend of destructief is. In Schematherapie leert de cliënt de basisbehoeften te herkennen, ontwikkelt hij vaardigheden om in zijn huidige leven op een adequate manier om te gaan en te handelen naar wat hij nodig heeft (zijn basisbehoeften) binnen de mogelijkheden die er zijn (realistische grenzen).

In de Schematherapie worden inzichten, methoden en technieken die zijn ontleend aan verschillende scholen, zoals de hechtingstheorie, cognitieve gedragstherapie en experiëntiële therapieën, geïntegreerd in een allesomvattend model, gerelateerd aan het meest prominente actuele psychologische paradigma, het cognitieve model. (Arntz en Jacob, 2012)
Schematherapie is ontwikkeld voor de behandeling van volwassenen en wordt steeds vaker toegepast bij adolescenten. Schema’s ontwikkelen zich vanaf de vroege jeugd en worden in de adolescentie al zichtbaar.

Schematherapie wordt toegepast bij persoonlijkheidsproblematiek en bij hardnekkige klachten in het toestandsbeeld, die met de gebruikelijke behandeling onvoldoende verbeteren. Met behulp van het modusmodel en de schemaconceptualisatie wordt op een andere manier gekeken naar de in standhoudende factoren. De klacht wordt benaderd vanuit de ontwikkeling van de cliënt en gezien als coping om zichzelf ‘staande te kunnen houden’. Veel cliënten met persoonlijkheidsproblematiek hebben traumatische ervaringen in hun leven meegemaakt. Deze klachten worden o.a. behandeld met imaginatie met rescripting, een krachtige techniek met goede resultaten.

Lees het interview met Els Loeb:
Schematherapie boekt resultaat bij hardnekkige persoonlijkheidsproblemen

Kernpunten:

• elke dag les van 2 docenten: dit zorgt voor meer invalshoeken, casuïstiek en ervaring, maar ook voor intensiever begeleiding en oefenen;
• basis en verdiepingscursus Schematherapie in één;
• opstellen van schemacasusconceptualisatie en modusmodel;
• toepassen van limited reparenting en limit setting;
• handvatten voor het omgaan met problemen in de emotieregulatie;
• focus op praktisch oefenen met behandeltechnieken (experiëntiële, cognitieve en gedragstechnieken);
• meer zicht op eigen schema’s en coping en de impact op de behandelrelatie;
• schematherapie individueel en in de groep.

Prijs inclusief:

• toegang tot de online leeromgeving van PAO
• uitgebalanceerde mix van klassikaal, online en informeel leren (blended learning)
• geaccrediteerd certificaat

Studiebelasting:

• Klassikale uren | 50 uur
• Zelfstudie | 64-80 uur

De cursus is onder andere geaccrediteerd als:
– Basis- en verdieping Schematherapie
– Vervolgcursus VGCt

De cursus omvat acht bijeenkomsten van één dag. De eerste vier bijeenkomsten staan vooral in het teken van het inzicht krijgen in de basisbegrippen van schematherapie en het inoefenen van de technieken. Daarna ga je in eigen praktijksituatie aan de slag met de praktische toepassing. In de tweede serie van vier bijeenkomsten ligt de focus bij verdere verdieping van kennis en vaardigheden aan de hand van je eigen casuïstiek.

De volgende thema’s komen aan bod:

• achtergrond en basisbegrippen
• diagnostiek en indicatiestelling
• schema’s en modi
• cognitieve technieken
• experiëntiële technieken: meerstoelentechniek en imaginatie met rescripting
• gedragsverandering
• therapeutische setting: individueel, groep, therapeutisch leef- en behandelmilieu
• cluster B en cluster C-problematiek
• stagnaties in de werkrelatie
• destructief gedrag: suïcidaliteit, automutilatie, alcohol- en drugsgebruik, agressie, en ander ongewenst/ongezond gedrag

Werkwijze:
Per bijeenkomst bestudeer je de opgegeven literatuur. De docent geeft uitleg over de verschillende behandelprincipes en technieken en demonstreert deze aan de hand van videomateriaal of life rollenspel. Er is veel tijd ingeruimd voor het oefenen met de Schematherapie technieken, deels in kleine subgroepen en deels plenair.

Aan het begin van de cursus zullen intervisiegroepjes samengesteld worden om tussentijds opdrachten uit te werken, te oefenen, ervaringen uit te wisselen en elkaar tot steun te zijn bij het opstarten van schematherapie in de eigen praktijk. De intervisie vindt plaats tussen twee cursusdagen in. De intervisiegroep spreekt onderling af waar de intervisie plaatsvindt.

Om zicht te krijgen op je eigen ‘valkuilen’ vul je een Schemavragenlijst en een Modi-vragenlijst voorafgaand aan de eerste bijeenkomst ingevuld en wordt tijdens de cursus een casusconceptualisatie gemaakt. De resultaten bespreken we in kleine subgroepjes/intervisiegroep tijdens de eerste bijeenkomst.

Je moet rekening houden met een tijdsinvestering van circa 12 uur per cursusbijeenkomst (literatuurstudie en opdrachten).

Literatuur

• Arntz, A. & Jacob, G. (2012), Schematherapie. Een praktische handleiding. Amsterdam: Nieuwezijds, ISBN 9789057123542.
• Young, J. E., Klosko J.S., & Weishaar, M.E. (2019). Schemagerichte therapie. Handboek voor therapeuten. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. ISBN 9789031343355
• Claassen, A.M. & Pol, S. (red.) (2015). Schematherapie en de Gezonde Volwassene. Positieve technieken uit de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. ISBN 9789036809504
• Reubsaet, R.J. (2018). Schematherapie: werken met fases in de klinische praktijk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum, ISBN 9789036821148

We laten je ruim voor de startdatum van de cursus via onze online leeromgeving weten over welke boeken je moet beschikken. Naast de aan te schaffen literatuur vind je in de online leeromgeving ook eventuele aanvullende artikelen, het cursusprogramma en voor elke bijeenkomst de voorbereidende opdrachten.

Kom jij in aanraking met cliënten met persoonlijkheidsproblematiek of hardnekkige as-1-problematiek? Wil jij nieuwe handvatten voor het onderzoeken en behandelen van deze cliënten? Volg dan deze cursus. Je leert schemaconceptualisaties en modusmodellen toe te passen. Bovendien oefen je verschillende behandeltechnieken en krijg jij inzicht op jouw eigen schema’s en manier van coping. Ook krijg je zicht op de verschillende settingen waarin schematherapie toegepast kan worden.

Voor deze cursus is een afgeronde VGCt-geaccrediteerde basiscursus cognitieve gedragstherapie vereist.

Psychologen, pedagogen, psychotherapeuten, psychiaters die cliënten met persoonlijkheidsproblematiek behandelen, of hardnekkige as 1-problematiek waarbij onderzoek en behandeling van onderliggende persoonlijkheidsproblematiek wenselijk is.

Je mag meedoen als je

1. eerder een basiscursus cognitieve gedragstherapie (100-uur, geaccrediteerd door de VGCt) hebt afgerond.
   Én
2. geregistreerd bent als, of in opleiding bent tot (minimaal 1 van onderstaande):
   a. BIG-geregistreerd Orthopedagoog-generalist, GZ-psycholoog, psychotherapeut, klinisch psycholoog of psychiater.
   b. NIP Kinder- en jeugdpsycholoog of SKJ post-master kinder- en jeugdpsycholoog.
   c. Lid van een specialistische psychotherapievereniging (NVGP, NPaV, NVPP, NVRG, VGCt, VKJP, VEN of VPeP)
   d. Lid bent van een Vlaamse psychotherapievereniging waarvan het lidmaatschap automatisch recht geeft op het gewoon lidmaatschap van een specialistische psychotherapievereniging.
   e. Vaktherapeut in het Register Vaktherapeutische Beroepen.

Heb je wel een afgeronde VGCt basiscursus, maar heb je geen van bovenstaande registraties en ben je ook niet in opleiding om een van deze registraties te behalen?

Per cursus kunnen een aantal masterpsychologen deelnemen.
Hierbij geldt:

• Het aantal plekken voor deze professionals is beperkt. Wie het eerst komt, wie het eerst maalt.
• Je werkt nauw samen met BIG-geregistreerde én VSt-geregistreerde schematherapeuten.
• Wil je als masterpsycholoog deelnemen? Mail dan naar info@pao.nl