Leergang supervisiekunde

Het eerste jaar van de leergang legt vooral de methodische de basis voor het geven van supervisie. Hierin komen onder meer de volgende thema’s aan de orde:

• kernbegrippen en wat supervisie inhoudt
• supervisie en andere begeleidingsvormen
• contact en contractering: afspraken, regels, procedures en materiaal
• faseren van een supervisieproces
• begeleiden van leren: stimuleren van reflectie en ervaringsleren
• handelingsrepertoire als supervisor: luisteren, samenvatten, vragen stellen, leerklimaat scheppen
• individuele en groepssupervisie
• interactie in supervisie: leiden, volgen, confronteren, feedback
• diversiteit vanuit caleidoscopisch perspectief
• supervisie en socialisatie: de werking van het referentiekader van supervisor en supervisant
• grondhouding en focussen in supervisie
• supervisiewerkvormen waarin intuïtie, lichamelijk gewaarzijn en een ecologisch perspectief betrokken worden
• evalueren en beoordelen van supervisie
• leersupervisie 1: start van de eerste reeks van 15 bijeenkomsten leersupervisie (supervisie-over-supervisie)

Het tweede jaar van de leergang is gericht op verdieping. Je profileert je eigen werkhouding als supervisor. Thema’s die aan de orde komen zijn:

• begeleidingsvormen, waaronder intervisie en communities of practice
• reflecteren in supervisie: de leerweg in supervisie
• coaching en e-coaching
• inspiratiebronnen, opvattingen en betekenisgeving over leren en superviseren
• opstellingswerkvormen, talentopstellingen
• werken met beroepsprofielen
• lichamelijk gewaarzijn, focussen
• beoordelen en afronden van supervisie
• omgaan met diversiteit, life events en beschermjassen
• ontexten van supervisie: organisatie- en beleidsvraagstukken rond supervisie
• grondhouding, waarden en normen van de supervisor, gedragscode voor supervisoren
• relationele aspecten van supervisie, waaronder empathie, overdracht, tegenoverdracht en parallelproces
• stromingen in supervisie en je eigen profilering als supervisor
• optioneel: leersupervisie 2 (zelf te organiseren)

Werkwijze

• opleidingsbijeenkomsten: vijftien per jaar. De nadruk ligt op ervaringsleren. Gehanteerde werkvormen zijn onder meer theoretische inleidingen, praktische oefeningen, rollenspellen, belevingsgerichte werkvormen waarbij gebruik wordt gemaakt van video- en audiomateriaal. Verhouding theorie-praktijk: 50%-50%. Groepsgrootte veelal 10-20 deelnemers.
• supervisie-over-supervisie: leersupervisie 1, vijftien bijeenkomsten met een geregistreerd leersupervisor, verspreid over tien maanden. Veelal aansluitend aan de cursusbijeenkomsten in het eerste jaar. Twee of drie deelnemers per leersupervisiegroepje.
• intervisie: vijf bijeenkomsten in het tweede jaar. Je stelt daarvoor zelf een intervisiegroepje samen.
• supervisiepraktijk: tijdens het eerste jaar van de leergang geef je minstens twee supervisies als leerpraktijk. Elk supervisiecontract moet tien tot vijftien bijeenkomsten omvatten van minstens een uur (één supervisant), anderhalf uur (twee supervisanten), twee uur (drie supervisanten) of twee en een half uur (vier supervisanten). Tijdens het tweede jaar van de leergang geef je minstens één supervisie, ook indien je de leersupervisie 2 nog niet in dat jaar doet. Je moet zelf  beschikken over een digital voicerecorder om supervisiesessies op te nemen.

Literatuur:

• Boer, M., Hoonhout, M., Oosting, M. (red.) (2015), Supervisiekunde meerperspectivisch – Handboek supervisiekunde. Alphen: Vakmedianet. ISBN 9789462760349.
• Regouin, W., Haan, E. de (2015), Supervisie. Gids voor supervisanten. Assen: Van Gorcum ISBN 978 90 232 554034.
• Geenen, M.J. (2014), De reflectieve professional. Bussum: Coutinho, ISBN 978 90 469 04039
• Bij de start van de leergang krijg je toegang tot de digitale leeromgeving van PAO met daarin het cursusprogramma en de aanvullende literatuur.

NB: boekenlijst is indicatief. Je ontvangt enkele weken vóór aanvang van de leergang bericht over het programma en de boeken waarover je moet beschikken.